Setu ‘gaoz da betra n’embannan ket kalz a dra

Ne skrivan ket kement ha ma karehen en deizioù-mañ. Na tost. Moustret eo ma fluenn, dalc’het get ur babig pevar miz. Tenn ar vuhez get ar familh. Ar poupoñ ne venna ket monet da gousket d’an noz. Ha me da sevel nouspet gwezh bemnoz. Tapet un tammig repoz ‘vez ar c’hentañ tra d’ober dalc’hmat, kerkent ha ma c’hellomp, dindan boan da dremen an noz digousk-mik, é luskellat hag éc’h ober chugig. An eil pe egile, an eil àr-lerc’h egile, hep diskrog. Evit ma maouez, ne zihuna ket nemet evit roiñ ar vronn, ha trawalc’h eo dezhi kar un euriad e pad pep abadenn pe gozik. Gwenole vihan a vourr chom da zeniñ ha start e vez e lakaat da gousket adarre. Na d’an deiz, ‘mezoc’h-c’hwi ? Ne vanay kousket nemet en e garrigell vihan, pe tamolodet doc’h ma bruched er porte-bébé. Rankout eo deomp gober hor mad a bep pennad sioul evit diskuizhiñ, korf ha spered, eta. An holl dud o deus bet bugale vihan a oar an dra-se, michañs.

Ha vad a ra din skriv get ma c’hreion koad àr un tamm paper neoazh. Diskuizhiñ a ra ma spered er mod-se. Mes d’ar c’houlz-mañ e vez ker dibaot ar pennadoù amzer sioul a-walc’h din da gregiñ en ur c’hreion, pa ’m bez kalon… Ha re start an noziadoù. Na pegen poanius eo chom stouet, daoubleget a-dreist gwele ar poupoñ, da roiñ dezhoñ ma biz bihan pe da flouriñ e gof, e vruched hag e dal. Gwell e vez din monet da gousket kerkent ha didrouz an ti, pe koll repoz ker prizius.

Setu, mignoned ker, a-gaoz da betra n’embannan ket kalz a dra d’ar mare-mañ. Dre chañs e vo plaenoc’h an traoù a-benn ur miz bennak ha moarvat e kavin an dro da embann an toullad traoù zo genin àr ar stern c’hoazh.

Ma, evit bremañ eo poent din lazhiñ al lutig. Mut an dud, trouz erbet dre er bed… Nemet… Gortait ! Piv a glevan-me ?

Trugarez !

Da-geñver gouelioù fin ar blez e kustum an nen lâret trugarez d’an dud, evit o sikour, o c’harantez ha kement zo. Trugarez a lârin-me d’an holl re o deus taolet pled doc’h ar skridoùigoù ‘m eus bet embannet betek-henn. Hag un trugarez oc’hpenn d’ar re o deus “karet” ha “skignet” ma gwerzennoù.
Trugarez evit ar souten a bep seurt ‘m eus resevet, pe e ve gerioù kuñv, pennadoù-kaoz, pe souten “fetis”. Kement souten zo plijus ha frealzus da gaout. Mil trugarez da Ronan evit al levrig hag ar gartenn en doa kaset din ur sizhun bennak zo, ha da Eric, ma skoazeller kentañ war Tipeee !

Nedeleg laouen ha bezit joaius bremañ !

Evidon-me, n’on ket sot get Nedeleg. Chalet e vezan bepred d’ar c’houlz-mañ ag ar blez, gwasket memes get ar gourc’hemenn d’an holl da vout “laouen kalz a vern penaos” a vez embannet partout dre ar bed adalek an 2^il a viz Kalañ-Gouiañv.
Ha pegen kintus ar re a vez entanet kerkent hag e miz Gwenholoñ !

– Ata, pet’a ‘rez evit Kalanna ?
– Mont a guzh e toull al logodenn, michañs ‘m bo ket keuz.

Kentoc’h evit pismigal ur bajennad a-bezh e kinnigan deoc’h lenn div varzhoneg bet skrivet genin er blez-mañ hag a ziskoua mat ma zro-spered en deizioù-mañ : Dienez ha Tremen didrabas. N’int ket ker joaius, hen anzav a ran, mes sed amañ ma santimant.

N’on ket barzh

Nann ‘vat, ne gred ket din eh eus ur barzh ac’hanon. Ne gredin ket en embann atav. D’am meno o deus ar gwir varzhed traoù a-dalvoudegezh da gontañ ; preder solut hag a c’hello al lennerien ober o mad anezhañ ; furnez da vagañ o spered ; danvez ha n’ay ket ar c’hiz dioutañ gant an amzer. An neb zo é klask boued da chaokat, enta, a gavo treut ma c’heusteurenn moarvat.

Kalfichat gwerzennoù eo ar pezh a blij din kenañ. C’hoari gant ar yezh, gant ar gerioù hag ar c’hlotennoù – diavaez ha diabarzh… Lusk ar frazennoù a ro ton d’am sorc’hennoù hag o c’houchañ war baper diouzh beg ma c’hreion koad, da noz dindan gouloù ma lutig, sed ar pezh a ra vad din. Na pegen dudius reiñ framm d’ar pozioù ha bamañ dirak ar varzhoneg é reiñ he stummoù da gompren bep un tammig ! Bourrusat abadenn ! N’hellan ket lâret on mestr war an arvest bepred.
D’ar liesañ, ne vezan ket.
Arvestour, ne lâran ket.
Notenniñ ne ran ken.

A-wezhiadoù e teu c’hoant din da skriv a-ziàr un tem pe un darvoud resis. Ar re ziaesañ da zistripañ eo seurt barzhonegoù.

Nag ar re aesañ, a c’houlennoc’h ? Ar re-mañ a strink o-unan, hep kas keloù, hep gouiet din alies zoken. Daou vomm é soniñ asambl ha p’eh on-me é vale pe é labourat. Tra ken met daou c’her kar o son, par o zon, é c’hervel an eil egile hag edan berr e teu ur poz, hag un eil war e lerc’h… Trawalc’h din derc’hel krog er stur hag e teu ar ster.

Dibaot a-walc’h din boulc’hiñ ur varzhoneg get ur soñj resis ag an neuz he devo a-benn fin ar gont, neuze. Ha n’eo ket falloc’h kar sed aze dres ar pezh a blij din er seurt labour krouiñ.

Nevez zo e oan é lenn un torkad barzhonegoù get ur barzh hag a zo é chom e-kreiz Bro-Saoz, e-kostez Buxton, nepell a Vanchester lec’h m’eh on-me é chom. Biskoazh n’em boa klevet kaoz eus Donald James Dolby betek diskoachañ en ur stal levrioù a-eil-dorn ur skouerenn ag al levr nemetañ en deus lakaet moullañ war e gont, Can’t See The Wood…, sinet getoñ war ar golo-kein, mar plij.
E-korf ur skrid berr e tispleg an oberour abalmour da betra e skriv-eñ barzhonegoù ha kavout a ra din eo hañval a-walc’h e spered doc’h ma hani. Ar varzhoneg-se, troet genin hag en he stumm orin, a c’hellit lenn aze.